Szybka kontrola przepływu mediów czystych, zanieczyszczonych oraz lepkich o temp. od -30 do 180°C

Powrót do listy artykułów Aktualizowany: 2023-12-07

Szybka kontrola przepływu czystych, zanieczyszczonych lub lepkich mediów płynnych jest w wielu przemysłowych aplikacjach niezbędna dla zachowania bezpieczeństwa oraz jakości procesu produkcyjnego. Tradycyjne rozwiązania takie jak zawory kulowe lub przepustnice napędzane siłownikiem elektrycznym często nie spełniają wymagań dotyczących cyklicznej pracy z dużą szybkością reakcji. Z kolei zawory elektromagnetyczne są wrażliwe na zanieczyszczenia, przez co nie nadają się do mediów zanieczyszczonych i lepkich.

Dzięki zastosowaniu kątowych zaworów sterowanych pneumatycznie otwarcie i zamknięcie przepływu może być wykonywane w krótkim czasie i z dużą częstotliwością. Zawory doskonale nadają się do gorących mediów płynnych i gazowych (do 180°C), w tym do pary, a także do niskiej próżni (próżnia 99%, tj. min. 10 mbar ciśnienia bezwzględnego). Zawory tego rodzaju wyposażone są w sprężynę zwrotną, powodującą ich zamknięcie (wersja NC, tj. normalnie zamknięta) lub otwarcie (wersja NO, tj. normalnie otwarta)w przypadku odcięcia dopływu sprężonego powietrza. Są ponadto proste w sterowaniu – wykorzystując pilotowy zawór elektromagnetyczny 3/2 drożny sterujący dopływem sprężonego powietrza, zawór pneumatyczny jest w istocie sterowany poprzez podanie lub zdjęcie napięcia z cewki elektrozaworu pilotowego. Taki zawór może być zatem łatwo sterowany poprzez dowolny wyłącznik elektryczny, taki jak np. presostat czy termostat, a nie tylko poprzez sterownik, choć i taka opcja jest jak najbardziej możliwa. Zawory mogą też pracować w strefe Ex zagrożonej wybuchem. Dzięki umiejscowieniu gniazda pod kątem 45° w stosunku do linii przepływu, zawory sterowane pneumatyczne charakteryzuje stosunkowo duża przepustowość i mały spadek ciśnienia.

Przykładowe zastosowania:

w obrabiarkach - chłodziwa i płyny smarne, mogące zawierać liczne zanieczyszczenia
woda technologiczna i ścieki – sterowanie przepływem wody, pary i środków chemicznych, a także napowietrzanie ścieków
przemysł spożywczy – instalacje czyszczące CIP (Clean in Place), sterowanie przepływem na liniach utylizacji odpadów, sterowanie przepływem pary wodnej
przemysłowe instalacje myjące i sterylizujące, maszyny pralnicze – sterowanie przepływem wody, detergentów i pary
górnictwo, przemysł metalowy i chemiczny – sterowanie przepływem roztworów o zwiększonej lepkości, sterowanie napowietrzaniem do komór fotacyjnych
ogrzewanie: autoklawy i sterylizatory

Dobór – podstawowe czynniki do uwzględnienia:

charakterystyka chemiczna medium: wpływa na wybór korpusu, który może być wykonany z brązu (np. do wody, sprężonego powietrza) lub ze stali kwasoodpornej (np. do mediów agresywnych)
wersja NC/NO: w jakiej pozycji, otwartej czy zamkniętej zawór ma się częściej znajdywać i - co może ważniejsze - w jakiej pozycji zawór ma pozostać w przypadku braku sprężonego powietrza. Wpływa to wybór zaworu normalnie zamkniętego NC (zamknięty przy braku sprężonego powietrza) lub zaworu normalnie otwartego NO (otwarty przy braku sprężonego powietrza). Zobacz jak działają obie wersje:

Wideo: Zawór NC (normalnie zamknięty)

Wideo: Zawór NO (normalnie otwarty)
umiejscowienie zaworu sterującego, pilotowego:

w oddaleniu: zawór pilotowy sterujący sprężonym powietrzem nie musi być zamontowany w bezpośredniej bliskości zaworu pneumatycznego. Sprężone powietrze może być doprowadzone przy pomocy pojedyńczej rurki lub wężyka. Dzięki temu, jeżeli zawór pneumatyczny ma pracować np. w strefie zarożonej wybuchem, mamy możliwość umieszczenia elektrycznego obwodu sterującego wraz z cewką elektrozaworu poza tą strefą.
bezpośrednio na zaworze: zawór pilotowy można zamontować bezpośrednio na zaworze pneumatycznym. Stosując dodatkowy kołnierz Namur (akcesorium) możemy także zastosować zawór pilotowy zgodny z tym typem przyłącza.

pożądana szybkość otwarcia i zamknięcia zaworu: tu decydująca będzie przepustowość elektrozaworu pilotowego – zawór pilotowy o większym Kv spowoduje szybszą reakcję zaworu pneumatycznego.
sygnalizacja stanu zaworu: standardowo zawór posiada wizualny wskaźnik otwarcia widoczny z bliska. Jeżeli w naszej instalacji potrzebujemy przekazać sygnał elektryczny o stanie otwarcia czy zamknięcia do bardziej odległej lokalizacji lub do układu automatyki, to możemy zastosować opcjonalny wskaźnik położenia, z dwoma osobnymi stykami sygnalizującymi pełne otwarcie lub zamknięcie zaworu.