Mobilne cleanroomy jako elastyczna odpowiedź na potrzeby rynku

Rosnące wymagania względem środowiska produkcyjnego w branżach zaawansowanej elektroniki, medycyny czy bioinżynierii sprawiają, że konieczność szybkiego wdrażania pomieszczeń czystych staje się codziennością. W wielu przypadkach wyzwaniem nie jest wyłącznie spełnienie norm ISO 14644, ale zrobienie tego w ograniczonym czasie, w warunkach zmieniającej się infrastruktury lub bez pełnego dostępu do zasobów inwestycyjnych. W takich scenariuszach rozwiązaniem okazują się mobilne cleanroomy, tzw. cleanboxy, które znaleźć można także w ofercie Grupy RENEX.

W ostatnich latach można zaobserwować wyraźne przesunięcie w sposobie planowania zaplecza technologicznego – zarówno w przemyśle, jak i w sektorze badań stosowanych. Inwestycje coraz rzadziej przebiegają według liniowego schematu: projekt – budowa – uruchomienie. Znacznie częściej mamy do czynienia z sytuacjami, w których potrzeba działania pojawia się szybciej niż możliwości formalne czy infrastrukturalne. Krótkie terminy, ograniczenia przestrzenne, reorganizacje zakładów, konieczność walidacji nowych procesów lub pracy równoległej do modernizacji – to realia wielu firm, które mierzą się z koniecznością zapewnienia środowiska kontrolowanego tu i teraz. Jednocześnie wymagania względem czystości powietrza, ochrony przed zanieczyszczeniem krzyżowym i zabezpieczeń ESD pozostają bezkompromisowe. Nie wystarczy więc zorganizować „jakiejkolwiek przestrzeni". Potrzebne są rozwiązania, które będą w pełni zgodne z normami, a jednocześnie dostępne operacyjnie i finansowo. W takich warunkach mobilne cleanroomy, czyli cleanboxy, okazują się odpowiedzią o szczególnym znaczeniu.

Od idei tymczasowości do realnej alternatywy

Mobilne cleanroomy początkowo postrzegane były jako rozwiązania przejściowe – stosowane w sytuacjach awaryjnych lub krótkoterminowych. Z czasem jednak, wraz z rozwojem technologii materiałowych i systemów filtracyjnych, ich charakter uległ istotnej zmianie. Obecnie cleanboxy oferują nie tylko zgodność z normami ISO 14644-1 w zakresie klas czystości ISO 8–7, ale także – w szczególnych konfiguracjach i przy odpowiednim odseparowaniu strefy roboczej – możliwość osiągnięcia parametrów charakterystycznych dla klasy ISO 6. To wszystko przy znacznie niższych wymaganiach wdrożeniowych: bez ingerencji w konstrukcję obiektu, bez konieczności instalacji dedykowanej wentylacji, bez konieczności wyłączania innych procesów w otoczeniu.

Co istotne, cleanboxy nie są rozwiązaniem uniwersalnym tylko w założeniu – ich konstrukcja umożliwia rzeczywistą adaptację do konkretnego zastosowania. W zależności od potrzeb, możliwe jest wyposażenie ich w śluzy powietrzne, sekcje laminarnych przepływów, stanowiska inspekcyjne, instalacje ESD, punkty podłączeń mediów technologicznych czy systemy dokumentacji procesu. Tego rodzaju konfiguracje projektowane są przez Grupę RENEX w odpowiedzi na realne potrzeby użytkownika – zarówno pod kątem wymagań środowiskowych, jak i wymogów audytowych, wydajnościowych czy szkoleniowych.

Wdrożenia w dynamicznych warunkach produkcyjnych

Najważniejszą zaletą mobilnych cleanroomów pozostaje ich zdolność do działania w zmiennym otoczeniu. Tam, gdzie planowany jest remont, migracja stanowisk lub reorganizacja hali, cleanbox może pełnić funkcję pomostową – pozwalając utrzymać ciągłość procesu, niezależnie od sytuacji zewnętrznej. W przypadku produkcji krótkoseryjnej lub pilotażowej – uruchamianej w odpowiedzi na zlecenie testowe, grant badawczo-rozwojowy lub wdrożenie nowego komponentu – rozwiązania mobilne dają możliwość spełnienia wymagań czystości bez wiązania się z kosztami pełnowymiarowej inwestycji. Równie istotne są scenariusze awaryjne – np. uszkodzenie systemu filtracyjnego w pomieszczeniu głównym. W takich sytuacjach wdrożenie cleanboxa pozwala kontynuować kluczowe operacje bez ryzyka zanieczyszczenia partii produkcyjnej, opóźnień logistycznych czy utraty certyfikatów.

Z rozwiązań tego typu korzystają również jednostki akademickie, laboratoria technologiczne i start-upy. Dla tych ostatnich cleanbox bywa często pierwszą realną przestrzenią roboczą zgodną z normami przemysłowymi. Umożliwia produkcję próbnej serii, przeprowadzenie walidacji, wykonanie testów przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z wytycznymi audytowymi.

Mobilność jako standard przyszłości

Mobilny cleanroom przestaje być dziś tylko „zapasowym środkiem" – coraz częściej jest świadomym elementem strategii inżynieryjnej, umożliwiającym elastyczne skalowanie procesów. W dużych zakładach funkcjonuje jako moduł uzupełniający linie o wysokim stopniu obciążenia, w firmach średnich – jako przestrzeń testowa lub jakościowa, w małych – jako jedyne kontrolowane środowisko. Niezależnie od skali, rozwiązanie to sprawdza się w tych samych warunkach: gdy czas, mobilność i niezależność są równie istotne jak sama klasa czystości.

Grupa RENEX, jako integrator środowisk czystych, dostarcza nie tylko same cleanboxy i klasyczne cleanroomy, ale także pełne zaplecze projektowe i wdrożeniowe – obejmujące m.in. śluzy powietrzne, systemy ochrony ESD, odzież antystatyczną, wyposażenie stanowiskowe REECO, jak również kompleksową dokumentację audytową i projektowanie przestrzeni zgodnie z wytycznymi branżowymi. Rozwiązania oferowane są zarówno w modelu produkcyjnym, jak i usługowym – z możliwością wykonania konfiguracji na zamówienie, przygotowania koncepcji i wdrożenia struktury pod klucz.

Firmy, które rozważają rozwój w kierunku środowisk kontrolowanych, mogą skorzystać z doradztwa inżynieryjnego oraz zweryfikować potencjalne scenariusze wdrożenia – niezależnie od tego, czy chodzi o przestrzeń laboratoryjną, produkcję precyzyjną czy zabezpieczenie procesów krytycznych. Elastyczność nie jest dziś kompromisem. Jest standardem, który daje przewagę.