Czym są przekładnie stożkowe i gdzie znajdują zastosowanie?

Niewielkie wymiary przekładni zębatych, prosta konstrukcja oraz wyjątkowa skuteczność sprawiają, że są to układy często i chętnie stosowane w różnego rodzaju silnikach, obrabiarkach, sprzęcie AGD, a nawet młynach. Jednym z typów przekładni są przekładnie stożkowe, których cechą charakterystyczną jest przeniesienie napędu wraz ze zmianą kąta, bądź zmianą kierunku napędu. Czym są przekładnie stożkowe? Jaka jest ich budowa? Jak wykonane są koła zębate?

SPIS TREŚCI
• Czym są przekładnie stożkowe?
• Koła zębate stożkowe – wykonanie
• Konserwacja przekładni stożkowych

Czym są przekładnie stożkowe?

Przekładnie stożkowe stanowią odmianę przekładni kątowej, w której osie przecinają się zwykle pod kątem prostym, przy czym oba współpracujące ze sobą koła zębate są kołami stożkowymi.

Przekładnie stożkowe wymagają większego zaangażowania technologicznego przy ich produkcji, aniżeli ma to miejsce w przypadku przekładni walcowych. Wynika to z faktu, że kształt zęba ulega zmianie wzdłuż jego szerokości. Poza tym ugięcie wałka wejściowego spowodowane wysięgowym łożyskowaniem pogarsza parametry współpracy pary zębów.

Przekładnia stożkowa – budowa

Stosunkowo prosta budowa przekładni stożkowej sprawia, że jest to układ wyjątkowo trwały i skuteczny. Oczywiście kluczem do sukcesu jest wysoka jakość materiałów zastosowanych przy produkcji przekładni oraz precyzja wykonania.

Mechanizm przekładni stożkowej stanowią dwa koła:
• Koło czynne (zębnik);
• Koło bierne.

Kąty stożków podziałowych zależne są od przełożenia. Zwykle koło czynne stanowi całość z wałkiem wejściowym, co jest spowodowane jego mniejszą średnicą. Koło napędzane osadza się płynnie na czopie wałka wyjściowego, dzieje się tak przy wykorzystaniu połączenia wpustowego.
Duże średnice wymagają zastosowania kół biernych składanych. Ich wieniec ustalany jest na walcowej powierzchni tarczy, po czym mocuje się go śrubami usytuowanymi na obwodzie.

Koła zębate stożkowe – wykonanie

Koła zębate stożkowe wykonuje się ze stali poddanej wcześniej obróbce cieplnej. W ten sposób uzyskuje się korzystne parametry wytrzymałości stykowej oraz gnącej. Co więcej, w celu poprawy parametrów współpracy zębów producent stosuje większą twardość zębnika (zębnik reprezentuje koło o mniejszej średnicy w układzie z dwoma kołami zębatymi) od twardości koła.

Coraz lepsze materiały pozwalają na konstruowanie przekładni stożkowych cechujących się mniejszymi wymiarami, przy zachowaniu właściwości technicznych odpowiadających większym mechanizmom. Wymaga to jednak wykonania zębów przed obróbką cieplną lub cieplno — chemiczną, jakiej podawane jest całe koło zębate. W przeciwnym wypadku profilowanie zębów byłoby bardzo utrudnione z powodu wysokiego stopnia twardości stali.

Zęby frezowane są głowicą o zarysie kołowym, strugane bądź przeciągane za pomocą przeciągacza kołowego. W przypadku konieczności stworzenia dokładnego zarysu zęba (np. przekładnie o znacznych prędkościach obwodowych, przy wymaganej równomierności ruchu obrotowego) niezbędne jest szlifowanie zębów.

Wypada w tym miejscu dodać, że powyższe zabiegi stosowane są zwykle w renomowanych wytwórniach. Niestety, wpływa to na nieco wyższą cenę kół zębatych, rewanżując się w zamian większą żywotnością i bezawaryjnością kół, a co za tym idzie, całych przekładni.

Duże koła zębate są odlewane, po czym następuje proces nacinania poszczególnych zębów.

Konserwacja przekładni stożkowych

Przekładnie stożkowe, zwłaszcza te z otwartą budową narażone są na zanieczyszczenia powierzchni współpracujących, co w efekcie skraca ich żywotność. Niezbędna jest zatem systematyczna kontrola oraz dbałość o poprawne smarowanie.

Innym aspektem jest regulacja ustawień zębnika, którą można wykonać za pomocą łożysk skośnych o układzie „O". Luz osiowy eliminuje się, korzystając z podkładek pod bieżnię wewnętrzną lub za pomocą nakrętki łożyskowej.

Poszukujesz wysokiej jakości elementów przeniesienia napędu lub części maszyn? Skorzystaj z formularza kontaktowego. Specjaliści firmy Atlantis bezpłatnie udzielą wszelkich informacji na temat poszukiwanego asortymentu.