Cyfryzacja transportu a polskie miasta przyszłości – jak nowe technologie zmieniają transport?

Działania związane z cyfryzacją transportu w Polsce obejmują przede wszystkim duże aglomeracje miejskie, gdzie obywatele potrzebują dostępu do niezawodnych linii kolejowych i autobusowych. W ramach cyfryzacji chodzi przede wszystkim o komfort i bezpieczeństwo pasażerów m.in. szybko zakup biletów, informacje o zmianach na liniach w czasie rzeczywistym, a także poprawa punktualności przyjazdów pojazdów transportu publicznego na przystanki i stacje. Kraków, Gdynia, Wrocław i kilka miast w województwie śląskim... to regiony w Polsce, gdzie dzięki Funduszom Europejskim wdrażane są cyfrowe innowacje w transporcie.

Cyfryzacja transportu a polskie miasta przyszłości – jak nowe technologie zmieniają transport?

Działania związane z cyfryzacją transportu w Polsce obejmują przede wszystkim duże aglomeracje miejskie, gdzie obywatele potrzebują dostępu do niezawodnych linii kolejowych i autobusowych. W ramach cyfryzacji chodzi przede wszystkim o komfort i bezpieczeństwo pasażerów m.in. szybko zakup biletów, informacje o zmianach na liniach w czasie rzeczywistym, a także poprawa punktualności przyjazdów pojazdów transportu publicznego na przystanki i stacje. Kraków, Gdynia, Wrocław i kilka miast w województwie śląskim... to regiony w Polsce, gdzie dzięki Funduszom Europejskim wdrażane są cyfrowe innowacje w transporcie.

Dlaczego cyfryzacja transportu jest taka ważna? Korki, wysokie emisje, czas

Coraz więcej samochodów w dużych aglomeracjach miejskich to rosnący problem całego kraju. Im więcej pojazdów, tym dłuższe korki, większa emisja CO2, a także strata czasu podczas dojazdów do pracy. Działania w ramach cyfryzacji transportu publicznego pomagają uporządkować ruch i lepiej wykorzystać potencjał istniejącej już (oraz tej budowanej) infrastruktury drogowej.

A więc dlaczego cyfryzacja transportu publicznego w Polsce jest tak istotna?

• Ogranicza korki, bo pozwala sterować ruchem w czasie rzeczywistym, a nie tylko według „sztywnych” programów świateł.
• Poprawia punktualność tramwajów i autobusów dzięki priorytetom na skrzyżowaniach.
• Skraca czas podróży, bo ułatwia przesiadki i prowadzi pasażerów najkrótszą trasą.
• Daje aktualną informację o odjazdach, opóźnieniach i objazdach na tablicach oraz w aplikacjach.
• Ułatwia zakup biletu (bilet w telefonie, płatność kartą w pojeździe, wspólny system dla kilku środków transportu).

Warto też dodać, że cyfryzacja branży transportu publicznego w Polsce Dostarcza miastom danych do planowania nowych linii, węzłów przesiadkowych i ustalania priorytetów rozwojowych, bo szybko można wykryć ewentualne nieprawidłowości na liniach transportowych.

To ważne! ITS, cyfrowe centra zarządzania ruchem, systemy informacji pasażerskiej i nowoczesne systemy biletowe stają się jednym z filarów zrównoważonej mobilności w Polsce.

Jakie innowacyjne i inteligentne rozwiązania zostały sfinansowane z programu FEnIKS? Praktyczne przykłady

W ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) ruszył nabór na projekty transportu miejskiego z budżetem ok. 8 mln zł na nowoczesny, cyfrowy transport w miastach. Finansowane są m.in. inwestycje w ITS, węzły przesiadkowe, systemy sprzedaży biletów, tablice informacji pasażerskiej i tabor szynowy.

Przykładowe inwestycje cyfrowe w polskim transporcie miejskim w ramach FEnIKS:

• Kraków

Miasto wdraża ITS, który usprawnia ruch jak inteligentny „mózg miasta”. Nowe tablice pokazują realne odjazdy, a kamery ANPR pomagają utrzymać płynność przejazdów. Całość wspiera szybka sieć światłowodowa.

• Gdynia

Powstaje cyfrowe centrum mobilności, które na bieżąco steruje ruchem i daje priorytet komunikacji miejskiej. Zmodernizowane węzły i tablice z aktualnymi informacjami ułatwiają przesiadki i skracają czas podróży.

• Toruń

W tym przypadku aglomeracja miejska rozwija ekologiczną komunikację dzięki Funduszom Europejskim. Stawia na spójny system, który poprawia wygodę podróżnych i ogranicza ruch aut w centrum.

Takie projekty przekładają się na konkretne efekty: bardziej przewidywalne czasy przejazdu, wygodniejsze przesiadki i mniejszą zależność mieszkańców od auta.

Jak działa ITS i cyfrowe rozwiązania dla polskiego transportu?

Inteligentny system transportowy (ITS) zbiera dane z sygnalizacji świetlnej, kamer, detektorów ruchu oraz pojazdów komunikacji miejskiej i na tej podstawie steruje ruchem w czasie rzeczywistym. Może wydłużać lub skracać sygnały zielone, nadawać priorytet autobusom i tramwajom oraz kierować ruch na mniej obciążone trasy.

Cyfrowe rozwiązania obejmują także elektroniczne systemy biletowe (bilety w aplikacji, płatność kartą w pojeździe) oraz dynamiczną informację pasażerską na tablicach DIP, w internecie i aplikacjach.

Dzięki nim pasażer ma w jednym miejscu rozkład, informację o opóźnieniach i możliwość zakupu biletu, a miasto otrzymuje dane do planowania nowych inwestycji i optymalizacji oferty transportu publicznego.

Rola Funduszy Europejskich (FEnIKS) dla rozwoju i cyfryzacji transportu w Polsce

Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) jest dziś jednym z kluczowych źródeł finansowania cyfryzacji transportu miejskiego w Polsce. Innowacyjny system ITS, rozbudowa węzłów przesiadkowych, systemy biletowe online, a także nowy tabor tramwajowy i metro... to rozwiązania, dzięki którym duże miasta w Polsce mogą skutecznie tworzyć nowe, cyfrowe rozwiązania do zarządzania ruchem.

To też szansa dla rozwoju priorytetów komunikacji publicznej oraz możliwość zintegrowania transportu intermodalnego – nie tylko w kontekście przewozu towarów, ale też osób.

Cyfrowe rozwiązania w transporcie to więc nie przyszłość, ale teraźniejszość – warto, aby miasta i organizatorzy transportu aktywnie sięgali po środki z FEnIKS i współpracę z CUPT przy przygotowaniu kolejnych projektów. To szansa na dodatkowe pieniądze, dzięki którym łatwiej rozbudowywać infrastrukturę transportu publicznego i wdrażać cyfrowe rozwiązania.