Czym kierować się przy zakupie zestawów montażowych do stali?

materiał nadesłany z linkhouse

Zestawy montażowe do stali stanowią podstawę trwałych i bezpiecznych konstrukcji. To właśnie one odpowiadają za odpowiednie przenoszenie obciążeń, stabilność połączeń i odporność na czynniki zewnętrzne. W skład takich zestawów wchodzą najczęściej śruby, nakrętki i podkładki – a w przypadku konstrukcji stalowych wysokowytrzymałych również elementy zestawów HV lub SB. Aby wybrać odpowiedni komplet, trzeba zwrócić uwagę nie tylko na normy i klasy wytrzymałości, ale także na środowisko pracy, rodzaj powłoki ochronnej i sposób montażu.

Normy i zgodność techniczna

Każdy zestaw montażowy do stali powinien być zgodny z obowiązującymi normami europejskimi i krajowymi. Najczęściej spotykane to:

• EN 14399 – zestawy śrubowe do połączeń sprężanych HV i SB,
• DIN 931 / DIN 933 / ISO 4014 / ISO 4017 – śruby sześciokątne z częściowym lub pełnym gwintem,
• DIN 934 – nakrętki sześciokątne,
• DIN 125 / DIN 6916 – podkładki płaskie i podkładki HV.

Normy gwarantują powtarzalność wymiarów i właściwości, co jest niezbędne, gdy zestawy montażowe pracują w konstrukcjach nośnych lub instalacjach przemysłowych zgodnych z EN 1090.

Klasy wytrzymałości – dlaczego mają znaczenie

Każdy zestaw montażowy powinien być dobrany do przewidywanych obciążeń. Najczęściej stosowane klasy śrub w połączeniach stalowych to 8.8, 10.9 i 12.9, natomiast nakrętki oznaczane są odpowiednio jako 8, 10 i 12.

Prosta odpowiedź: im wyższa klasa, tym większa nośność połączenia, ale też większe wymagania dotyczące momentu dokręcania i jakości narzędzi montażowych.

Tabela: Przykładowe klasy śrub i nakrętek w zestawach do stali

[tabela-czym-kierowac-sie-przy-zakupie]

Zestawy HV i SB – do połączeń sprężanych

W konstrukcjach stalowych najczęściej stosuje się dwa rodzaje zestawów wysokowytrzymałych:

• HV (High Strength Friction Grip Bolts) – zestawy śruba + nakrętka + podkładki, pracujące w połączeniach ciernych, gdzie kluczowe jest utrzymanie napięcia wstępnego,
• SB (Structural Bolts) – zestawy śruba + nakrętka, stosowane w połączeniach sprężanych, w których nie wymaga się podkładek.

Zestawy HV i SB występują w klasach wytrzymałości 8.8 i 10.9, a ich stosowanie reguluje norma EN 14399.

Przykład zastosowania: połączenia belek stalowych, węzły konstrukcyjne mostów, ramy nośne maszyn i urządzeń.

Powłoki ochronne i środowisko pracy

W zestawach montażowych do stali, szczególnie w połączeniach sprężanych HV i SB, rodzaj powłoki ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i trwałości połączenia. W przeciwieństwie do standardowych śrub konstrukcyjnych, tutaj powłoka nie może być dowolna – musi zapewniać ściśle kontrolowany współczynnik tarcia pomiędzy śrubą, nakrętką i podkładką.

Dla śrub HV (High Strength Friction Grip Bolts) i SB (Structural Bolts) stosuje się wyłącznie powłoki dopuszczone przez odpowiednie normy techniczne:

• ocynkowanie galwaniczne lub ogniowe – najczęściej spotykane w zestawach HV i SB, często z nałożonym smarem (topcoatem) regulującym tarcie,
• fosforanowanie z nasmarowaniem – używane tam, gdzie wymagana jest bardzo wysoka stabilność współczynnika tarcia,
• systemy powłok zgodne z normami EN 14399 (dla HV) i EN 15048 (dla SB).

Takie rozwiązania gwarantują, że podczas montażu uzyskana zostanie właściwa siła sprężająca w połączeniu, a tarcie pomiędzy elementami zestawu będzie mieściło się w zakresie określonym przez normę.

Przykład zastosowania: w konstrukcjach stalowych pracujących na zewnątrz często stosuje się śruby HV z ocynkiem ogniowym i kontrolowanym smarowaniem, co pozwala zachować odporność na korozję oraz właściwe parametry montażowe.

Kompletność zestawu i dokumentacja

Wybierając zestaw montażowy do stali, trzeba upewnić się, że:

• wszystkie elementy (śruby, nakrętki, podkładki) pochodzą od tego samego producenta,
• posiadają oznaczenia klasy i skrót producenta,
• dołączona jest dokumentacja materiałowa i atesty zgodne z PN-EN 10204.

Dzięki temu zestaw można stosować w konstrukcjach objętych kontrolą jakości lub certyfikacją CE.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie śruby stosuje się do łączenia konstrukcji stalowych?

Śruby w klasach 8.8 i 10.9 są najczęściej wybierane do połączeń stalowych. W połączeniach sprężanych stosuje się zestawy HV lub SB zgodne z normą EN 14399.

Czym różni się zestaw HV od SB?

Zestaw HV zawiera śrubę, nakrętkę i podkładki i pracuje w połączeniach ciernych. Zestaw SB składa się tylko ze śruby i nakrętki i jest używany w połączeniach sprężanych, gdzie podkładki nie są wymagane.

Czy wszystkie elementy zestawu muszą pochodzić od jednego producenta?

Tak, tylko wtedy można zagwarantować, że zestaw spełnia wymogi normy EN 14399 i zachowa odpowiednie parametry mechaniczne.

Dlaczego zestawy HV i SB są sprzedawane kompletne, a nie jako osobne elementy?

Ponieważ parametry tarcia i sprężystości są testowane dla całego zestawu, a nie pojedynczej śruby. Tylko komplet gwarantuje zgodność z wymaganiami normy.

Jak rozpoznać oznaczenia na śrubach HV i SB?

Na łbie śruby znajduje się oznaczenie klasy (np. 10.9) oraz inicjały producenta. W zestawach HV podkładki są oznaczone symbolem HV, a nakrętki – odpowiednią klasą.

Gdzie kupić zestawy montażowe do stali?

Elgo działa w Polsce i Europie jako producent oraz dystrybutor elementów złącznych, dostarczając rozwiązania dla konstrukcji stalowych i instalacji przemysłowych. Firma oferuje:

• zestawy HV i SB zgodne z EN 14399,
• indywidualne wyceny z działu handlowego, obejmujące pełen asortyment śrub, nakrętek i podkładek,
• produkcję na zamówienie – w małych i dużych seriach, także zgodną z PED,
• ponad 15 000 produktów dostępnych online, z wysyłką tego samego dnia przy zamówieniach do godziny 12:00,
• wsparcie techniczne – pomoc w doborze odpowiednich zestawów do konkretnych konstrukcji.

Sprawdź pełną ofertę na elgo.pl.