Polski nanodetektor znalazł się w orbicie zainteresowania agencji kosmicznych

Polski nanodetektor znalazł się w orbicie zainteresowania agencji kosmicznych

Naukowcy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (UAM) przy współpracy z kolegami z Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu skonstruowali prototyp urządzenia do wykrywania żywych mikroorganizmów. Ich praca zwróciła uwagę przedstawicieli Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i szerzej, przemysłu kosmicznego.

Nanobiodetektor, to miniaturowy czujnik, który jest w stanie wykryć w badanych próbkach, obecność różnego rodzaju komórek i bakterii. Czas potrzebny na wykrycie życia w badanej próbce wynosi około 30 sekund.

„Nad tym urządzeniem pracujemy od ponad trzech lat, dokładnie poznając możliwości oraz właściwości nanowłókien, zastosowanych jako aktywny detekcyjnie element czujnika. Pewne cechy tego materiału są wręcz zaskakujące” - wyjaśnia profesor Jerzy J. Langer, kierownik Pracowni Fizykochemii Materiałów i Nanotechnologii UAM.

„Na konferencji organizowanej w Noordwijk przez Europejską Agencję Kosmiczną zaprezentowaliśmy możliwości wykorzystania naszych nanodetektorów, w tym układ, który umożliwia określenie czystości mikrobiologicznej, czyli ilości bakterii, jaka pozostała na powierzchni urządzeń mających zostać wyniesionych w przestrzeń kosmiczną. Układ ten może być przydatny w przemyśle kosmicznym" – dodał Langer.

Elementy statków kosmicznych muszą być pozbawione flory bakteryjnej, by nie wynosić w przestrzeń kosmiczną mikrobów i przez to jej nie zanieczyszczać. Szczególnie istotne jest to w kontekście misji marsjańskich, które będą polegać właśnie na poszukiwaniu śladów życia na czerwonej planecie (np. misja ExoMars planowana na rok 2013).

Dotychczasowe techniki kontroli sterylności urządzeń i elementów statków kosmicznych opierają się na czasochłonnych procedurach ‘tradycyjnej’ mikrobiologii, albo bardzo drogich technikach biologii molekularnej.

Podobne urządzenie służące do określenia liczby bakterii, które przetrwały proces sterylizacji, pracujące w oparciu o nanobiodetektor jest prostsze w użyciu, tanie i niewielkie. Sam element aktywny może się zmieścić na ‘główce szpilki’.

Konstrukcja nanobiodetektora wzbudziła zainteresowanie wśród przedstawicieli różnych agencji kosmicznych, w tym hiszpańskiej INTA. Pracowania Fizykochemii Materiałów i Nanotechnologii UAM rozpoczęła już przygotowania do podjęcia tej współpracy.

(lk)