Sektor energetyczny – FAKTY

GREAT Energy Summit 17-18 02 2016

Wartość inwestycji w sektorze energetycznym w ciągu najbliższych 10-20 lat w Europie Środkowo-Wschodniej wyniesie ponad 1 736 miliardów złotych (300 mldGBP).

Największe szanse dla współpracy polsko-brytyjskiej ma współpraca w obszarze energetyki jądrowej, paliw i gazu oraz czystego węgla

Fundusze UE będą miały znaczący wpływ na region CEE.

Jednym z kluczowych obszarów wsparcia z funduszy spójności (lwia część funduszy UE) jest transport i konstrukcja sieci energetycznych. W krajach Europy Środkowej i Wschodniej 22% funduszy UE trafi na ten cel (średnia UE 16%).

Środki z funduszu spójności przeznaczone na projekty transportowe i energetyczne w Europie Środkowej i Wschodniej (źródło: EC)

• Polska, 23,80 mln euro na budowę sieci transportowe i energetycznych (32,5% całkowitej alokacji).
• Bułgaria, 1,43 mld euro przewidziano na budowę sieci transportowych i energetycznych (20,2% całkowitej alokacji).
• Chorwacja, 1,31 mld euro przewidziano nabudowę sieci transportowych i energetycznych (16,2% całkowitej alokacji).
• Republika Czeska, 6,24 mld euro przewidziano nabudowę sieci transportowych i energetycznych (30,% całkowitej alokacji)
• Węgry, 2,01 mld euro przewidziano nabudowę sieci transportowych i energetycznych (15,6% całkowitej alokacji).
• Rumunia, 6,13 mld przewidziano nabudowę sieci transportowych i energetycznych (28,1% całkowitej alokacji).
• Słowacja, przewidziano 3,50 mld euro przewidziano nabudowę sieci transportowych i energetycznych (26,6% całkowitej alokacji).
• Słowenia, 0,26 mld euro przewidziano nabudowę sieci transportowych i energetycznych (9,1% całkowitej alokacji).

Emisja gazów cieplarnianych

Emisja gazów cieplarnianych zmniejszyła się znacznie w Europie Środkowo-Wschodniej od 1990 roku w prawie każdym kraju emisje spadły bardziej niż średnia UE. Jedną z głównych przyczyn takiego spektakularnego spadku emisji było przejścia do gospodarki rynkowej, która doprowadziła do zamknięcia wielu zakładów przemysłu ciężkiego. Zanieczyszczenie pochodzące z węgla pozostają największym wyzwaniem w regionie i nowoczesne technologie tzw. czystego węgla oraz energii jądrowej są postrzegane jako obiecujące rozwiązanie problemu.

Emisja gazów cieplarnianych zmiana do roku 2013(źródło: Eurostat)

• Emisji gazów cieplarnianych Polsce spadła o 16% od 1990 roku.
• Emisje gazów cieplarnianych Bułgarii spadła o 49% od 1990 roku.
• Emisje gazów cieplarnianych w Czechach spadła o 34% od 1990 roku.
• Emisje gazów cieplarnianych Chorwacji spadła o 30% od 1990 roku.
• Na Węgrzech emisja gazów cieplarnianych spadła o 39 od 1990 roku.
• Emisje gazów cieplarnianych w Rumunii spadła o 56% od 1990 roku.
• Emisje gazów cieplarnianych na Słowenii spadła o 2% od 1990 roku.
• Emisje gazów cieplarnianych na Słowacji spadła o 42% od 1990 r.
• Emisje gazów cieplarnianych w UE spadła o przciętnie 20% od 1990 roku.

System rurociągów w Europie Środkowej i Wschodniej (gaz, olej, produkty rafinacji)

Polska planuje wybudować ponad 2000 km rurociągów gazowych w latach 2015-2025. Dalsza rozbudowa krajowej sieci przesyłowej, w tym tworzenie nowych gazociągów w obrębie korytarza gazowego Północ-Południe, a także budowa połączenia z Litwy, Słowacji i Czech będzie stanowić istotny wkład w rozwój Europejskich Sieci. W latach 2009-2015 GAZ-SYSTEM SA (państwowych operator gazociągów) wybudował ponad 1200 km nowych gazociągów w Polsce.

Istniejące rurociągi w Europie Środkowej i Wschodniej (Źródło: Eurostat, CIA World Fact Book)

• W Bułgarii gazociągi mają 2 887 km; ropociągi 346 km; rurociągi dla produktów rafinowanych 378 km (2013).
• W Chorwacji gazociągi mają 2 410 km; ropociągi ma 610 km (2011)
• W Czechach gazociągów ma 7 160 km; ropociągi 536 km; rurociągi dla produktów rafinowanych 94 km (2013)
• Na Węgrzech gazociągi mają 19 028 km; paliwowe 1 007 km; produktów rafinacji rurociągi 842 km (2013)
• W Polsce gazociągi mają 14 198 km; ropociągi 1 374 km; produktów rafinacji rurociągi 777 km (2013)
• W Rumunii gazociągi mają 3 726 km; ropociągi 2 451 km (2013)
• Na Słowacji gazociągi mają 6 774 km; ropociągi 419 km (2013)
• W Słowenii gazociągi mają 844 km; ropociągi 5 km (2013)

Energetyka w Europie Środkowo-Wschodniej i Wielkiej Brytanii

Koszyk energetyczny w Polsce różni się zasadniczo przeciętnej w UE, w szczególności ze względu na znacznie większy udział paliw stałych i całkowitego braku energii jądrowej. W innych krajach regionu Europy Środkowej i Wschodniej, a także w Wielkiej Brytanii energia jądrowa jest istotnym źródłem energii elektrycznej. Realizacja rynku opartego na transgranicznym przepływie w regionie Europy Środkowej i Wschodniej powinna zapewnić efektywne kształtowanie cen hurtowych energii elektrycznej i zwiększyć bezpieczeństwo działania sieci. Konsumenci w Europie Środkowo-Wschodniej skorzystają z bardziej konkurencyjnych cen wynikających z efektywnych rozwiązań handlowych i bezpiecznej eksploatacji sieci, co pozwali także na lepszą integrację odnawialnych źródeł energii.

Energia pierwotna (źródło: Eurostat 2013, EC SWD 234/2015)

• W Polsce 80,5% całkowitej energii pierwotnej jest produkowane z paliw stałych.
• 5,4% energii pierwotnej w Polsce jest produkowane z gazu ziemnego.
• Tylko 1,4% energii pierwotnej w Polsce jest produkowane z ropy naftowej.
• 12,1% energii pierwotnej w Polsce jest wytwarzana z odnawialnych źródeł energii.
• 16,6% energii pierwotnej w Wielkiej Brytanii to energia jądrowa.
• Tylko 6,7%, energii jest produkowana z paliw stałych w Wielkiej Brytanii.
• W Wielkiej Brytanii 30% energii pierwotnej jest produkowane z gazu ziemnego.
• Energia pierwotna z ropy naftowej stanowi 38,3% całkowitej produkcji energii w Wielkiej Brytanii.
• 28,7% energii pierwotnej w UE jest produkowana w elektrowniach jądrowych.
• Paliwa stałe składają się na 19,7% całkowitej produkcji energii pierwotnej w UE.
• 16,7% energii pierwotnej w UE jest produkowane z gazu ziemnego.
• 9 1% energii pierwotnej UE jest wytwarzane z ropy naftowej.
• 24,2% w UE-28 jest podstawową produkcją energii ze źródeł odnawialnych.

Energia Nuklearna (źródło: World Nuclear Association 2016)

• Polska nie ma działających elektrowni jądrowych, ale planuje budowę 6 reaktorów (6000 MWe netto)
• Republika Czeska ma 6 reaktorów (3904 MWe netto) oraz plany na budowę 2 więcej reaktorów (2400 MWe netto).
• Słowacja ma 4 reaktory(1816 MWe netto), a obecnie buduje 2 kolejne reaktory (942 MWe netto) a 1 jest proponowany (1200 MWe netto).
• Słowenia wspólnie z Chorwacją ma jeden reaktor (696 MWe netto) i proponuje się budowę kolejnego (1000 MWe netto).
• Węgry mają 4 reaktory (1889 MWe) oraz planowane są 2 kolejne (2400 MWe).
• Rumunia posiada 2 reaktory (1310 MWe netto)2 reaktory (1440 MWe netto) są zaplanowane i proponuje jeszcze jeden (655 MWe netto).
• Bułgaria posiada 2 reaktory (1926 MWe netto) i planuje zbudować jeden więcej (950 MWe netto).
• Wielka Brytania ma 15 działających reaktorów jądrowych (8883 MWe netto) 4 reaktory (6680 MWe netto) są planowane i 9 proponowanych (11220 MWe netto).

(gz)