Blokady LOTO a zabezpieczenie wyłączników elektrycznych

W obecnych czasach nie sposób wyobrazić sobie wykonywanie jakichkolwiek prac przemysłowych, produkcyjnych czy warsztatowych bez używania energii elektrycznej. Oczywistym jest, że zasilania wymagają maszyny przemysłowe bądź obrabiarki numeryczne stosowane w zakładach produkujących na skalę hurtową, ale także wszelkie elektronarzędzia wykorzystywane w warsztatach, na budowach czy nawet w gospodarstwie domowym. Energia elektryczna, która napędza ich silniki jest wspólnym mianownikiem tych urządzeń. Przepływ prądu to z kolei czynnik niebezpieczny z punktu widzenia ludzkiego zdrowia, dlatego wszystkie maszyny, zwłaszcza te przemysłowe, powinny być odpowiednio zabezpieczone. Jednym z takich elementów ochronnych są blokady lockout, nazywane niekiedy blokadami LOTO.

Czym są blokady lockout?

Skupiając się na urządzeniach przemysłowych, warto zaznaczyć, że blokada LOTO to atrybut przede wszystkim pracowników Utrzymania Ruchu działających w tego typu przedsiębiorstwach. Służy im do zabezpieczania maszyn w trakcie prowadzonych remontów, konserwacji i przestojów przed przypadkowym uruchomieniem. Jest więc elementem zapewniającym bezpieczeństwo zarówno pracownikom obsługującym maszyny na co dzień, jak i osobom do tego nieupoważnionym.

Określenie blokady LOTO wywodzi się więc od zwrotu Lockout Tagout, którego pierwszy człon oznacza odłączenie dopływu energii, a drugi odpowiednie oznaczenie blokady według ustalonych procedur. Tzw. lockout odbywa się poprzez zastosowanie elementu odcinającego dopływ energii do maszyny lub całej instalacji, zapewniającego przerwanie ciągłości obwodu. Czynność ta ma zapewnić niemożliwość uruchomienia urządzenia do momentu, aż element odcinający dopływ energii zostanie usunięty.

Tagout to z kolei oznaczanie elementu blokującego włącznik źródła energii według przyjętych procedur. Służy informowaniu o przyczynie założenia blokady oraz o fakcie, iż żaden element zablokowanego urządzenia nie może być przywrócony do eksploatacji przed zdjęciem zabezpieczenia LOTO.

Blokady lockout można podzielić na takie elementy, jak kłódki, blokady zaworu, zamki czy linki, które dostosowuje się na przykład do wyłączników elektrycznych, zaworów ciśnieniowych, a nawet rurociągów czy butli gazowych.

Blokady LOTO wyłączników elektrycznych

Blokady tego typu służą do zabezpieczenia wyłączników energii elektrycznej przed ich załączeniem. Stosowane są ze względu na bezpieczeństwo osób pracujących przy ich serwisowaniu i przeglądach, a także w trakcie przestojów produkcyjnych danej maszyny.

Blokady LOTO (https://safetypadlocks.eu/kategoria-produktu/lockout-tagout/blokady-wylacznikow-elektrycznych/) wyłączników elektrycznych wykonywane są z materiałów nieprzewodzących, a w trakcie ich użytkowania powinny być zabezpieczone za pomocą kłódki z szeklą nylonową. Do zabezpieczenia takich wyłączników idealnie nadają się kłódki bezpieczeństwa o średnicy kabłąka do 0,5 cm, ponieważ większość wyłączników dostosowanych do systemu LOTO posiada otwór na blokadę poniżej 6 mm. Elektryczna blokada LOTO sprawdzi się zatem zarówno do zabezpieczania wyłączników głównych, a także wyłączników awaryjnych, silnikowych, RBK czy topikowych.

Warto również dodać, iż standardowe blokady LOTO wyłączników elektrycznych dzielą się na wersje z wąsami typu PIN IN oraz PIN OUT. W pierwszej z nich wąsy są wstawiane do otworu blokady znajdującego się w wyłączniku, uniemożliwiając fizyczne przekręcenie lub wciśnięcie wyłącznika. W blokadzie PIN OUT wąsy wychodzą na zewnątrz z otworu blokady, co oznacza wymóg umieszczenia ich poza wyłącznikiem, np. na obejmie lub elementach konstrukcyjnych.

Zabezpieczenia LOTO skutecznie chronią przed przypadkowym załączeniem wyłącznika elektrycznego, niezależnie od typu blokady. Jego wybór zależy jedynie od rodzaju wyłącznika i dostosowania blokady do procedur danego przedsiębiorstwa czy specyfikacji blokowanego urządzenia. Odpowiednia instalacja i użytkowanie blokad lockout są bowiem podstawą reguł BHP, zapewniając maksymalne bezpieczeństwo w obrębie nieaktywnych urządzeń elektrycznych.