Spory w sprawie lokalizacji eksperymentalnej technologii jądrowej

Spory w sprawie lokalizacji eksperymentalnej technologii jądrowej

Pomiędzy Unią Europejską a Japonią doszło do sporu w sprawie lokalizacji eksperymentalnego reaktora termonuklearnego, który ma okazać się rewolucyjną technologią w energetyce. Chodzi o lokalizację reaktora.

Unia Europejska twierdzi, że przyzna Japonii większy udział w procesie decyzyjnym, jeśli kraj ten zgodzi się, by ITER został zbudowany we Francji, a nie w Japonii. Komisja Europejska ostrzegła jednocześnie Japonię, że jeśli nie zrezygnuje z planów zlokalizowania reaktora na swoim terytorium to Unia wystąpi z globalnego konsorcjum i w pojedynkę będzie prowadzić projekt.

W program budowy nowatorskiego reaktora zaangażowana jest Unia Europejska, Japonia, Francja, Korea Południowa, USA, Rosja i Chiny. Moskwa i Pekin wspierają Francję; zdaniem dyplomatów jeśli Japonia ustąpi, Stany Zjednoczone i Korea także poprą lokalizację francuską. Zeszłotygodniowe negocjacje w tej sprawie zakończyły się kolejnym fiaskiem; Unia chce, by ostateczna decyzja była podjęta przed końcem roku. Koszt projektu przekracza 10 miliardów dolarów.

ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor) ma, zdaniem naukowców, przyczynić się do rewolucji w światowej energetyce. W reaktorze ma być przeprowadzona po raz pierwszy na skalę przemysłową kontrolowana fuzja nuklearna, czyli proces łączenia atomów wodoru w hel, który daje olbrzymie ilości energii. Dzięki takiej reakcji powstaje energia na słońcu. Naukowcy uważają jednak, że na komercyjną produkcję takiej energii elektrycznej trzeba będzie poczekać 35-50 lat.

W reaktorze pod ogromnym ciśnieniem i temperaturze przekraczającej 100 milionów stopni Celsjusza atomy izotopów wodoru: deuteru i trytu mają łączyć się i produkować hel oraz energię. Deuter występuje w przyrodzie; tryt trzeba pozyskiwać, ale jest on produkowany podczas fuzji; stąd – jak twierdzą naukowcy – źródło energii będzie niemal niewyczerpane. Jeden kilogram tych pierwiastków da tyle samo energii co 10 milionów kilogramów węgla. Ponadto reaktor ma nie wytwarzać praktycznie żadnych zanieczyszczeń. W razie awarii, promieniowanie jest znikome. Koszt produkcji energii termojądrowej ma być podobny do obecnie produkowanej w tradycyjnych reaktorach.